İklim Değişikliği Eylem Planı Kamuoyu ile Paylaşıldı
Milli Eğitim Bakanlığı birimlerini kapsayacak şekilde işbirlikçi ve disiplinler arası stratejik bir yaklaşımla hazırladığı “İklim Değişikliği Eylem Planı”nı kamuoyu ile paylaştı.
MEB, okul ve kurumlarında iklim değişikliği farkındalığını artırmayı, önleyici eylemleri belirlemeyi ve bunları uygulamayı amaçlıyor. Bu çerçevede, milli Eğitim Bakanlığı için “İklim Değişikliği Eylem Planı” hazırlandı.
İklim Değişikliği Hakkında
Dünyamız insan etkinlikleri sonucu atmosfere salınan sera gazları sebebiyle giderek ısınmaktadır. Dünya yüzeyindeki ortalama sıcaklık değerlerindeki bu artış iklim değişikliklerine sebep olmaktadır. Aynı zamanda canlıların yaşam faaliyetlerini sağlıklı bir şekilde sürdürebilmesini sağlayacak şartlar giderek bozulmaktadır. İklim değişiklikleri insanların yaşam alanlarını tehdit ederek insanları göçe zorlamaktadır. Bununla birlikte tarımsal rekolteyi düşürmekte, sıcak hava dalgalarının ve kuraklıkların sıklık ve şiddetlerini artırmakta, hastalık ve zararlıların yayılmasına sebep olmakta, temiz havayı kirletmekte, temiz ve yeterli yiyecek ile suya ulaşmakta sıkıntılar ortaya çıkarmaktadır. Bu durum ise yaşam kalitesini düşürmektedir. Ülkemizde de bu olumsuz etkiler zaman zaman şiddetli bir biçimde yaşanmaktadır. Son dönemlerde yaşanılan kuraklık, aşırı sıcaklıklar, sel ve yangın felaketleri gibi haberler iklim değişikliğini doğrulamaktadır. Sorunu belirlemek ve çözüm odaklı çalışmalar yapmak ise zaruret arz etmektedir.
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) tarafından yapılan küresel iklim analizlerinin sonuçlarına göre; 2020 yılı tarihte şimdiye kadar kaydedilen en sıcak üç yıldan biri olmuştur. 2020 yılında küresel ortalama sıcaklık değerleri endüstri öncesi döneme (1850-1900) göre yaklaşık 1,2 (± 0.1) °C artarak 14,9 °C olarak kayıtlara geçmiştir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi İklim Değişikliği Araştırması Komisyonu’nun raporuna göre; gerekli tedbirler alınmadığı sürece sıcaklık artışında olduğu gibi iklim değişikliğine sebep olan olumsuz etkenler çoğalacak, ülkemiz ve dünya nefes almanın dahi zorlaşacağı geri dönüşü imkânsız bir noktaya gelecektir.
Dünya üzerinde insan kaynaklı faaliyetlerin neden olduğu küresel ısınmanın iklim üzerindeki etkilerine karşı uluslararası alanda atılan ilk ve en önemli adım ”Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi”nin Haziran 1992’de Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde imzaya açılması ve 154 ülkenin sözleşmenin yükümlülüklerini kabul etmesi ile Mart 1994 yılında yürürlüğe girmesidir. Sözleşme ile asıl olarak atmosferdeki sera gazları birikimlerini iklim sistemi için tehlike oluşturmayacak düzeyde tutmak ve durdurmak hedeflenmektedir.
İklim değişikliği temiz havaya, güvenilir ve besleyici gıdaya erişim, akıl sağlığı ve barınma da dâhil olmak üzere pek çok konuda insan sağlığını tehdit etmektedir. İklim değişikliği bazı insanları; yaşları, sosyoekonomik durumları, meslekleri, sağlık durumları gibi nedenlerden dolayı diğer insanlara göre daha çok etkilemektedir. Özellikle çocuklar, bedensel ve zihinsel gelişimleri nedeni ile aile, öğretmen ve bakıcılarına bağımlı olmalarından dolayı iklim değişikliğine karşı en hassas grupta yer almaktadır. Çocuklar, büyüme çağında iklim değişikliğine bağlı solunum yolu rahatsızlıklarına karşı daha hassas ve iklim değişikliğinin çevresel etkilerine karşı korunmasızdır. Okul çağındaki çocukların ev dışında daha çok zaman geçirmeleri nedeni ile yetişkinlere göre sıcak/soğuk havaya, suda bulunan kirleticilere ve vektörler tarafından bulaştırılan hastalıklara maruz kalma riskleri daha fazladır. Küresel ölçekte iklim değişikliğine karşı en savunmasız grupta yer alan çocuklar iklim değişikliğinden kaynaklanan hastalık yükünün %88’ini taşımaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) sağlık kavramını, “yalnızca hastalık veya sakatlığın olmayışı durumu değil, fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik hali” olarak tanımlamaktadır.
İklim Değişikliği Eylem Planı
Dünyada ve ülkemizde olumsuz etkileri görülen iklim değişikliği sorununa karşı, çözüm önerileri ortaya koyarak, bu çözüm önerilerine uygun şekilde hazırlanan “Millî Eğitim Bakanlığı İklim Değişikliği Eylem Planı” uygulanması amaçlanmıştır.
Bu kapsamda “İklim Değişikliği Eylem Planı” konu başlıkları şunlardır:
1. İklim değişikliğinin etkileri hakkında eğitim kurumlarında farkındalık ve bilinçlendirme çalışmalarının yapılması,
2. İklim değişikliği sonucunda oluşabilecek afetler ve bu afetlere karşı alınabilecek önlemler,
3. Enerji verimliliği ve enerji tasarrufu,
4. Su kaynaklarının korunması ve su tasarrufu,
5. Hava, su ve toprak kirliliği,
6. Geri dönüşüm ve sıfır atık,
7. İklim değişikliğinin çevre ve halk sağlığı üzerine etkileri olarak belirlenmiştir.
