İnsansız Hava Araçlarının Tarihçesi

Son zamanlarda adını sıkça duyduğumuz insansız hava aracı (İHA); içinde pilotu ve yolcusu olmayan, kullanım amacına uygun yüklerle donatılabilen, sahip olduğu otomasyon ve haberleşme sistemleriyle uzaktan kumandalı ve/veya otonom olarak uçuş yapabilen bir çeşit hava aracıdır. İHA’lar günümüzde fotoğrafçılık, güvenlik, tarım, kargo gibi bir çok alanda kullanılmaktadır.

20. yüzyılın başlarında ise mucit Charles Perley, bu sistemden yola çıkarak zaman ayarlı bir bomba taşıyan ve bu bombayı düşman birliklerini üzerine bırakan bir sıcak hava balonu tasarımı ile bugün mühimmatlı drone olarak adlandırdığımız sistemin fikir babası olmuştur. Artık rüzgarın yönü ve şiddetine göre zamanlayıcı ayarlanabiliyor, patlayıcılar balondan bırakıldığında ateşleme mekanizması kurulabiliyordu. Bu kulağa başarılı bir sistem gibi gelse de değişen rüzgar gibi herhangi bir aksi durumda sistem yine dost unsurları da bombalayabiliyordu.

Benzer tarihlerde, William Abner Eddy ise bir uçurtmaya monte edilmiş fotoğraf makinesi ile fotoğrafik ve meteorolojik deneyler gerçekleştirdi. Bu yenilikçi sistem ABD ordusunun dikkatini çekti ve Amerikan-İspanyol savaşı sırasında havadan çekilen yüzlerce fotoğrafla istihbarat ihtiyacını sağladı. Bu sayede, havadan keşif/gözetleme anlamında bir anlayışın doğması da insanlığa teknoloji anlamında çok şey kazandırdı.

1930’lu yıllarda, Alman bilim insanı Fritz Gosslau tarafından pilotlu uçak ile kontrol edilen pilotuz radyo kontrollü bir hava aracı sistemi tasarlandı. Fernfeuer adı verilen bu sistem, taşıdığı cephaneyi bıraktıktan sonra tekrar kullanılmak üzere geri dönebiliyordu. Dr. Gosslau’nun projesinin üzerine çok düşülmemesine karşın bu projede yapılan çalışmalar ile V-1 füzelerinin temelleri atılmış oldu.

İnsansız Hava Araçları ile ilgili çalışmalar, İkinci Dünya Savaşı ve Soğuk Savaş dönemlerinde özellikle güdümlü füze geliştirilmesi şeklinde devam etmiş ancak 1950’li yıllar ve sonrasında, günümüzde de en yaygın kullanım olan İHA’ların kameralarla donatılarak muharebe alanının keşfi için kullanılması ile ilgili büyük adınmlar atılmıştır.

1978 yılında Israel Aircraft Industries tarafından geliştirilen küçük İnsansız Hava Aracı Scout, 360 derece dönebilen kameradan alınan görüntüleri canlı iletebiliyordu.

2000’li yılların başından günümüze kadar olan süreçte ise askeri İHA pazarı hızla büyümüş olup sivil alanda da İHA’ların kullanımı fotoğrafçılık, haritacılık, güvenlik, tarım uygulamaları, arkeoloji, trafik, kargo gibi birçok alanda günlük hayatımıza girmiştir.

Tabii burada gururla yerli ve milli İHA’larımızdan biri olan Bayraktar TB2‘yi anmadan geçmek olmazdı. Baykar tarafından geliştirilerek kullanıma sunulmuştur.